Mount St. Helens

De uitbarsting van Mount St. Helens op 18 Mei 1980 was een van de grootste vulkanische erupties uit de geschiedenis van de Verenigde Staten. Deze vulkaanuitbarsting had een kracht van vijf op de VEI schaal. Tijdens de eruptie werd 1,2 km3 vulkanisch materiaal de lucht in geslingerd. De uitbarsting van Mount St. Helens werd voorafgegaan door een twee maanden durende serie van aardbevingen en stoomuitingen. Deze werden veroorzaakt door de injectie van magma op oppervlakkige diepte onder de berg, waardoor een enorme bult en een barstensysteem ontstond op de noordhelling van de vulkaan Mount St. Helens. Op 18 Mei 1980 om 8:32 uur vond een aardbeving plaats, met een kracht van 5,1 op de schaal van richter. Deze aardbeving was de oorzaak van het wegglijden van de volledig verzwakte noordkant van de berg. Hierdoor kwam het deels gesmolten (gas- en stoomrijke) gesteente in de vulkaan ineens onder veel lagere druk te staan. Het gesteente reageerde door te exploderen, waardoor een hete mix van verpulverd lava en ouder gesteente ontstond. De pyroclastische stroom die zo ontstond verplaatste zich zo snel naar Spirit Lake, dat het al gauw het wegglijdende gesteente aan de noordkant van Mount St. Helens inhaalde.

Een vulkanische askolom rees hoog de atmosfeer in en zette as af in elf staten van de Verenigde Staten. Tegelijkertijd smolten sneeuw, ijs en verscheidene gletsjers op de berg, waardoor een serie van grote lahars werd gevormd die zich verspreidden in de richting van de Columbia River. Minder ernstige uitbarstingen gingen tot in de volgende dag door. Later in 1980 volgden nog verschillende andere grote, maar niet zo verwoestende vulkaanuitbarstingen. Tegen de tijd dat de as neerdaalde op aarde, waren al 57 mensen en miljoenen dieren gestorven als gevolg van de uitbarsting. Ook werd honderden vierkante kilometer natuur gereduceerd tot een levenloos gebied en was er schade aangericht voor een bedrag van miljarden dollar. Het eens zo elegante uiterlijk van Mount St. Helens was beschadigd door een enorme krater aan de noordkant van de berg. Het gebied werd later uitgeroepen tot ‘Mount St. Helens National Vulcanic Monument’. Het gebied rondom Mount St. Helens is zich nu weer langzaam aan het herstellen.

 

 

schematische samenvatting van de eruptie van Mount St. Helens op 18 mei 1980
Schematische samenvatting van de eruptie van Mount St. Helens op 18 mei 1980.

 

 

Algemene informatie Mount St. Helens

platentektoniek in het Cascadegebergte

Mount Saint Helens (in het Nederlands Mount Sint Helens) is een actieve stratovulkaan gelegen in Washington, in het noordwesten van de Verenigde Staten. Deze berg maakt deel uit van het Cascadegebergte, en ontstond door subductie van de Juan de Fuca-plaat onder de Noord-Amerikaanse plaat. Mount St. Helens ontstond in negen eruptieve fasen, die tussen 50.000 en 40.000 jaar geleden begonnen. In het Holoceen (de laatste 10.000 jaar) was Mount St. Helens veruit de meest actieve vulkaan van het Cascadegebergte. De huidige vulkaan is in de laatste 2500 jaar opgebouwd als gevolg van verschillende erupties.

De vulkaan Mount St. Helens dankt zijn naam aan de Britse diplomaat Lord St. Helens. Lord St. Helens was goed bevriend met George Vancouver, en een belangrijke ontdekkingsreiziger die het gebied rond Mount St. Helens onderzocht aan het einde van de 18e eeuw. Als blijk van waardering noemde George Vancouver de vulkaan die hij aantrof naar Lord St. Helens.

Op 18 mei 1980 werd de bovenste 1400 meter van de vulkaan weggeslagen bij misschien wel ’s werelds best gedocumenteerde eruptie. Deze zeer bekende vulkaanuitbarsting was van het pliniaans-type.

 

Mount St. Helens voor de eruptie van 18 mei 1980 Mount St. Helens na de eruptie van 18 mei 1980
Mount St. Helens voor (links) en na (rechts) de eruptie van 18 mei 1980.