Soorten vulkaanuitbarstingen

Iedere vulkaan barst op een andere manier uit. De ene vulkaanuitbarsting verloopt heel explosief, terwijl bij de andere eruptie de lava rustig uit de krater van de vulkaan stroomt. Hoe een vulkaanuitbarsting verloopt, hangt met name af van de samenstelling van het magma. Wanneer de magma vloeibaar is en weinig opgeloste gassen bevat, verloopt de eruptie gewoonlijk erg rustig. Maar wanneer de magma veel minder vloeibaar is en veel opgeloste gassen bevat, dan gaat de vulkaanuitbarsting vaak gepaard met explosies. Hierbij wordt vulkanische gesteente en as de lucht in gespoten.

De namen van de verschillende soorten erupties zijn genoemd naar bekende vulkanen die een uitbarsting van dit type hadden. De onderverdeling in eruptiestijlen is echter niet zo zwart-wit. Verschillende eruptiestijlen kunnen elkaar namelijk opvolgen gedurende dezelfde eruptie.

vulkaanuitbarsting van het hawaiiaanse type

Hawaiiaanse-type

Bij erupties van het Hawaiiaanse-type verschijnt zeer vloeibare lava aan het aardoppervlak waarin weinig gas is opgelost. Deze vloeibare lava stroomt vervolgens relatief snel de vulkaanhelling af. Omdat de lava zo vloeibaar is, verspreidt deze zich over een groot oppervlak. Hierdoor ontstaan vulkanen met een flauwe helling, die beter bekend zijn als schildvulkanen.

Wanneer een vulkaanuitbarsting in ondiep water plaatsvindt, spreekt men van freatische erupties. Freatische erupties verlopen vaak zeer heftig. Het water dat de kraterpijp binnenstroomt gaat explosief over in waterdamp. Als gevolg van een snelle afkoeling van de magma door het water, versplintert het magma tot kleine glasscherfjes.

vulkaanuitbarsting van het stromboli type

 

Stromboli-type

Erupties van het Stromboli-type zijn onregelmatig en gaan gepaard met explosies. Pyroclastica worden niet erg hoog de lucht in gespoten. Een hoge druk van gassen in de kraterpijp zorgt ervoor dat de lava als het ware explodeert. De druk in de kraterpijp wordt echter met enig regelmaat ontlast, waardoor er geen grote eruptiewolken worden gevormd.

 

vulkaanuitbarsting van het vulcano type

Vulcano-type

Erupties van het vulcano-type zijn heftiger dan die van het Stromboli-type en produceren naast een lavastroom sterk gefragmenteerde lavastenen en as. De aswolk boven een vulkaan die uitbarst volgens het vulcano-type kan wel 10-20 km hoog worden. De vulkanische as wordt vervolgens door de wind over een groot gebied verspreidt.

 

 

Pliniaans-type

vulkaanuitbarsting van het pliniaans type

Bij plinische erupties wordt een enorme zuil van pyroklastica (lava, vulkanische gesteente, as en gas) met snelheden tot honderden meters per seconde de stratosfeer in gespoten tot een hoogte van soms wel 45 km. Als zo'n eruptiezuil inzakt kan een dodelijke aslawine ontstaan van heet gas en pyroclastica, die met hoge snelheid van de hellingen van de vulkaan afraast. Dit noemt men een pyroclastische stroom. Pliniaanse erupties zijn de meest explosieve en krachtige vulkaanuitbarstingen van allemaal. Een voorbeeld van een vulkaanuitbarsting van het pliniaans-type is de eruptie van Mount St. Helens op 18 mei 1980.